z cyklu jeżeli (nasz) bóg istnieje to wszystko jest dozwolone.. a tymczasem złowrogi cień pająka unosił się nad świętym miastem - jak to wyraziła stara zawodowa opiumistka tuż przed zdmuchnięciem świecy - just keep your eyes open..

padłszy ofiarą niecnej prowokacji ze strony dwóch sprytnych wolontariuszy o plakietkowych imionach zbyszek i mariola (imiona zostały zmienione na skutek wejścia w życie ustawy o ochronie danych osobowych.. not!) nie wpuszczono mnie na pokaz Stanów Zadowolonych Ameryki Północnej autorstwa jamesa benninga o kraju wielkiej samotności, wolności, warhola, coca-coli, hamburgera i kontemplacji kamienia, ale nie żałuję - ten pokaz w pełni mi to wynagradza. miazga. nie ma czego zbierać, można tylko skrobać.

seans podwyższonego ryzyka, znakomity, wyśmienity, przyprawiający o palpitację serca. przypuszczając dziki atak o charakterze polemicznym na dookolny układ spraw babilonu wielkiej nierówności pozostawia widza w stanie niemocy, zupełnie bezradnym, z nożem otwartym w kieszeni..

klimatycznie: coś jak tamte półtorej minuty podczas których tamto niezamądre podtłuściałe dziewczę o oczach jak jeziora i sercu gołębia (pod osłoną nocy i w obecności milczącego nieba), pomagało tamtemu szczudlastemu dżentelmenowi (amatorowi krawiectwa, robótek ręcznych, entomologii i tańcowania przed lustrem), załadować otomanę na wysłużonego żuka w pewnym filmie jonatana dema - tylko przez trzy akty, tj. jakieś sto minut projekcji!

akt czwarty, epilog sądowniczy, jest w mojej opinii najsłabszy. to przesadnie rozbudowane stawianie kropki nad kropką nad i bez której film spokojnie mógłby się obyć. choć też bywają w nim momenty wyśmienite w wielu miejscach - np. ten braciszek odtwarzający scenę zbrodni, zawijający rozheheszoną siostrzyczkę w dywanik, nawet jeżeli tylko podczas niewinnej zabawy, nie zaświadcza dobrze o kondycji pokolenia które nadejdzie jako następne.

no, jednak rację miał niejaki john doe w rozmowie z dwoma stróżami prawa i sprawiedliwości, detektywem millsem i detektywem somersetem - i am setting an example, what i have done is going to be a legacy, studied and followed forever - tylko w trochę innym czasie i miejscu, na innej długości fali wysokości i szerokości geograficznej.. przy czym najstraszniejsze jest to, że morderca nie jest jakimś tam wykrzywionym błędem w matriksie, gruszką na wierzbie czy śliwką na sośnie, złym i zepsutym owocem na zdroworozsądkowym drzewie dobrych wiadomości, nie! morderca jest naturalnie pączkującą konsekwencją powstałą z gnijącego podglebia zrakowaciałej tkanki społecznej w jakiej był wyrastał, świata dominującej męskości i poniżanej kobiecości.

okrutnego i paskudnego świata cichego przyzwolenia, o którym trzeba wiedzieć że istnieje, ale nie można zrobić nic aby go uratować. nawet deszcz potencjalnie zmywający brudy tego miasta - kolejna szpila w świat, kolejne oskarżenie przemocowego systemu religijnego - to tylko kolejna pożywka dla chorego umysłu, bodziec do działania, woda na młyn szaleńca. który w błagalnym geście wyciąga ręce do (swojego) boga i mówi: poprowadź mnie.. a potem - jakżeby inaczej - dostaje swą odpowiedź..

deszcz.. against the scum, the cunts, the dogs, the filth, the shit.. - kolejna wielka referencja.. ale nasz film posuwa ten umoralniający bełkot paranoicznego psychotyka do skrajności. chociaż travis bickle sympatyzował z prostytutkami. stawał w ich obronie, przeto my sympatyzowaliśmy z nim. sympatyzowaliśmy też z jokerem phoenixa, do pewnego stopnia, było nam też żal ruperta pupkina z Króla Komedii i seana penna z Zabójstwa Prezydenta. z kolei do pająka nie czujemy sympatii, choć on też jest ofiarą czasu i miejsca z którego wyrasta. ale też nie musimy, nasza sympatia nie jest mu do niczego potrzebna - to niemiłe społeczeństwo empatyzuje za nas.

re:a.sumując: amatorska orkiestra listonoszy po raz enty i Na Wylot jęła pocinać wesołe marsze, a kat spełnił swą powinność w świetle lampy sufitowej - przy czym akcenty są tu tak rozłożone, że my w tej siedemnastej zbrodni wreszcie znajdujemy pociechę i niejakie ukojenie..

re:a.sumując po raz wtóry: kolejne nowohoryzontowe arcydzieło, dżizuś, kurka, cię pierniki, mózg mi się przegrzewa, ileż jeszcze można wytrzymać tej męki!