Sa powiesci milicyjne i sa filmy ubeckie jako pozostalosc po PRL. Obie kategorie to kurioza i jako takie trzeba je rozpatrywac

Ten film jest jedna z perelek polskiej kinematografii - do tego stopnia, ze nigdy go nie widzialem za PRLu. Chyba nawet sama wladza ludowa nie chciala pokazywac swoich tryumfow w zwalczaniu reakcji.

Co mamy w tym filmie?

Akcja jest dosyc prosta i bardzo przewidywalna - agent ubecki przenika do podziemia i wydaje na smierc oddzial podziemia niepodleglosciowego. Przy okazji demaskuje agenta w szeregach swojej szajki. Nie ma w tym cienia emocji, wszyscy wiemy jak to sie skonczylo, nie ma nawet jakis specjalnych zwrotow akcji czy suspensu. Nie wiem czy to 'zasluga' ksiazki na ktorej oparto scenariusz ("Worek Judaszow" sic!) czy rezysera - ale ogolnie drewienko.

Wiec, wszystko skupia sie bardziej na smaczkach i grepsach, ktore powoduja ze ten film jest takim kuriozum :

temat : rozgromienie "band" - nie byl to pierwszy, ani ostatni film PRLu opisujacy podziemie, ale tutaj chyba chodzilo o jakies popluczyny polityczne po Moczarze, po akcji wyciagania reki do AK. Dzis ciezko odtworzyc tamte klimaty, ale taki film musial byc zrobiony na specjalnie zamowienie z KC - bo kto chcialby isc do kina ogladac cos takiego.

polska partyzantka : oczywiscie pokazani sa jako lesni "bandyci", ale ubrani w starannie utrzymane polskie mundury, w przeciwienstwie do holoty z MO. Oficerowie to wciaz patologiczni mordercy i dewianci prowadzacy ludzi na smierc dla pieniedzy, ale zwykli zolnierze to dobrzy chlopcy ze wsi o szczerych twarzach (vide scena rozwiazania oddzialu). Oni zrozumieja swoje bledy - jak niejaki 'Niedzwiedz' szczegolnie po pogadance uswiadamiajacej w gmachu UB.
Jest i demoniczna laczniczka w stylu mody z konca lat 60tych (zabraklo tylko ostrego makijazu oczu), ktora na koncu okazuje sie wyposzczona, a wiec zla kobieta.

UBowsky supermeni : glowny agent kontynuuje godne tradycje J23 za liniami wroga, choc troche bardziej jest stylizowany na Sztirlica jako pseudointelektualista.
To top UBowiec "major z ministerstwa" - do you speak English ?, yes, I do, ale i po polsku umiem... Naprawde umie sie znalezc wszedzie, i WiNowca podejdzie, i w kosciele informacje znajdzie, i przeslugiwac umie jak towarzysze sowieccy - psychologicznie, tak zeby przesluchiwany wytrzymal wiecej niz kilka dni obrobki.
Do tego stary wiarus z partyzantki - Jaruga - to prostszy chlopak, by nie powiedziec - zupelny kolek. Pod jego bokiem wyrosl szpieg wiec troche sie denerwuje i juz wie ze musi wskazac na kogos, kto bedzie kozlem ofiarnym - chyba major jest jego szansa.
Ciekawa bylaby druga czesc Agenta - ktory z tych dwoch ubekow by zawisl na haku jako zdrajca. No, ale w tej czesci - Jaruga prawie w pojedynke (no ma jednego MOwca do pomocy) rozgramia caly oddzial partyzancki - te strzaly z biodra z kalasznikowa - bezcenne.

Gadki komunistow : to jest chyba najlepsze - "nie wszystkich da sie kupic", "oni wierza w ta komunistyczna Polske", "wy jestescie oplacani z Londynu", "tu bedzie spokoj", ciagla polewka z tresci wcale nie ukrywanych - to byl powod dla ktorego powstal film.

No i chyba powod dla ktorego tego filmu nie puszczali zbyt czesto - kibicuje sie oczywiscie partyzantom, nie ubekom (no chyba ze projekcja na Rakowieckiej). Jest scena w ktorej agent UB, ktory wczesniej przechwalal sie jak to zorganizowal informacje pracujac jako barman , nagle lezy na ulicy zabity celnych strzalem w serce. Wtedy ma sie uczucie - no przynajmniej jednego skurwysyna dostali.

Co do aktorow, ktorzy sie zdecydowali na udzial w tej pozalowania godnej produkcji - oczywiscie wladza mogla liczyc na kilku stalych pomagierow (Klosowski), ale jest i Pokora - we wcale nie smiesznej roli. Najlepszy chyba jest jednak Pyrkosz, ktory chcial nadac jakis tragiczny rys swojej postaci, pomimo ograniczen prymitywnego scenariusza.

I to tyle 2/10.

Co do zrodla filmu - po ostatniej emisji na Kino Polska - emule waszym przyjacielem.