Yoji Kuri 

Japończyk Yoji Kuri, artysta-plastyk i autor filmów animowanych, urodził się w 1928, w okręgu Fukui. Uczęszczał do, szkoły artystycznej Bunka Gakuin, której dyplom uzyskał w 1956. Karierę rozpoczął rysując do gazet. Pod koniec lat 50. założył własną wytwórnię Kuri Jikken Manga Kobo, która oprócz działalności komercyjnej, stała się miejscem eksperymentów z filmową animacją. Kuri szybko zyskał lokalne uznanie i nagrody.

Yoji Kuri należy do pierwszej fali japońskich niezależnych twórców filmów animowanych i przez wszystkie następne pokolenia uznawany był za mistrza. Yoji Kuri, Ryohei Yanagihara i Hiroshi Manabe zostali na początku lat sześćdziesiątych nazwani Sannin no Kai ("grupa trzech"). Prace tych trzech artystów wywołały prawdziwą burzę na początku lat 60. i zainspirowały kolejnych niezależnych filmowców.

Europa poznaje prace Kuriego dopiero w 1963 roku, ale od razu obdarzając go wielkim uznaniem. Nagroda Brązowego Lwa św. Marka w Wenecji za film "Ludzkie Zoo" (1961) z impetem rozpoczyna jego karierę. W ciągu kilku następnych lat rozwija swój styl i buduje swoją reputację krótkimi filmami, takimi jak "Miejsce", "Wynalazek Zera" (1963), czy erotyczny "Aos" (1964; nagroda w Oberhausen, ten film Jerzy Giżycki uznał za najwybitniejszy w twórczości reżysera). Wielkie uznanie zdobywa "Miłość" ("Ai") z 1963 roku (nagradzany na całym świecie, w tym także w Krakowie). Już w 1968 roku zorganizowana zostaje retrospektywa jego filmów połączona z otwarciem wystawy prac plastycznych (XIV MFF Krótkometrażowych w Oberhausen).

Szybko zyskał status mistrza i dziś wśród japońskich animatorów może poszczycić się jedną z najwspanialszych międzynarodowych karier. Jego twórczość stanowi świetny przykład filmu eksperymentalnego w wydaniu japońskim.

W 1996 został udekorowany przez rząd japoński Medalem Błękitnej Wstęgi.

Animacja była wielką pasją artysty, nieustannie rysował i wszędzie szukał pomysłów. Zarabiając na realizacji filmów reklamowych i parając się plastyką użytkową, odkładał środki na finansowanie artystycznych prób filmu animowanego. Stworzył kilkaset filmów (wiele z nich nie było pokazywanych; z resztą on sam za właściwy dorobek uznał tylko część z nich). Twórczość Kuri'ego jest bardzo zróżnicowana - oprócz filmów, wśród jego prac wymienić można komiksy, rzeźby, malarstwo, rysunki, kolaże.
Nad całą produkcją Kuri miał całkowitą kontrolę - wymyślał filmy, czuwał nad ich scenariuszem, nad projektami, rysunkami, zdjęciami, udźwiękowieniem, montażem i nawet nad dystrybucją. Jego filmy są bardzo osobiste, a przy tym zrozumiałe na całym świecie. Tę uniwersalność doskonale podkreśla fakt, iż unika dialogów, posługując się jedynie czytelnym wszędzie "językiem" dźwięków i muzyki.

Znakami rozpoznawczymi Kuriego są makabreska, satyra, erotyzm, a przede wszystkim czarny humor. Jego dowcip jest cierpki i okrutny, zaskakuje celnością.
Od strony graficznej uderza prostota kreski, oszczędność kolorów, nieustannie przewijające się dziwne, abstrakcyjne metamorfozy (przykładem mogą tu być sceny z filmu "Pokój" z roku 1967, w którym takich transformacji jest ok. 40). Przestrzeń jest ograniczona do minimum, przedstawiony świat tworzy jeden organizm, otoczenie człowieka jest "żywe". Ludzie to właściwie groteskowe "ludziki", tryskający nadpobudliwością mężczyźni nieustannie uciekają rozproszeni przez wielkie, agresywne baby.

Yoji Kuri to błyskotliwy obserwator współczesności. Wśród tematów podejmowanych przez jego filmy dominują konflikty płciowe, brutalność wojny i problemy koegzystencji ludzi. Charakterystyczna jest zapalczywość z jaką Kuri przedstawia nam swoje przemyślenia. Kuri szydzi ze zmian w obyczajowości, krwawe wojny płciowe w jego filmach są odpowiedzią na wszechobecność erotyki i sadyzmu we współczesnej kulturze masowej. Nad światem bohaterów jego filmów odczuwalnie wisi groźba zagłady atomowej. To echo Hiroszimy. Kuri przedstawia naszą epokę jako czas niskiej oceny ludzkiej wartości, wskazuje na łatwość zabijania, okrucieństwa. Przypatrując się stosunkom międzyludzkim, Kuri przypomina nam o niemożliwości odcięcia się od społeczeństwa. Ludzie są od siebie zależni i bierność nie może być od tego odwrotem.